Do napisania artykułu zainspirowała mnie historia związana z zawieszeniem O.J Mayo na dwa lata przez ligę NBA. Facet nie będzie mógł zagrać nawet ani jednej minuty przez to, że w jego organizmie wykryto niedozwolone pochodne substancji zakazanych przez władze ligi. Poniżej przeczytacie w skrócie historie kilku koszykarzy, którzy byli zmuszeni zakończyć swoją przygodę z najlepszą ligą koszykówki na świecie przez zabawy z używkami.
1. Spencer Haywood
Statystki kariery: 20.3 PPG, 10.3 RPG, 1.8 APG
Aktywność koszykarska: 1969-1983
Substancja, przez którą zaprzepaścił karierę: kokaina
Były złoty medalista olimpijski z 1968 roku oraz mistrz NBA 1980. Będąc nastolatkiem przeprowadził się wraz z rodziną do Detroit, gdzie zaczął reprezentować na boisku liceum Pershinga, którą w 1967 poprowadził do mistrzostwa stanu. W następnym sezonie postanowił reprezentować barwy mało znanej uczelni-Trinidad State Junior College. Wykręcał tam niezłe statystki na poziomie 28.1 punktów i 21 zbiórek na mecz. Został nominowany do najlepszych graczy akademickich w kraju, co zapewniło mu miejsce w kadrze USA na igrzyska olimpijskie w Meksyku, skąd przywiózł złoty medal. Po powrocie z olimpiady, zmienił uczelnię na University of Detroit, gdzie poprawił się pod względem strzeleckim( 32.1 punktów na mecz)oraz został liderem zbiórek w NCAA( 22.1). Po udanym sezonie postanowił przystąpić do draftu NBA. Problemem okazały się przepisy ligi, które zakazywały przystąpienia do draftu graczom, którzy nie ukończyli studiów. Haywood postanowił, że rozpocznie karierę w konkurencyjnej lidze ABA, w drużynie Houston Rockets. Przewodził w lidze pod względem punktów ( 30) oraz zbiórek (19.5) na mecz. Po znakomitym sezonie koszykarz nadal nie mógł występować w NBA. Postanowił złożyć pozew przeciwko władzom ligi. Po wielu procesach w 1971 roku zarządcy NBA przychylili się do argumentów gracza i od tej pory do draftu mogli przystępować koszykarze, którzy nie ukończyli studiów. W swoje szeregi przyjęli go Seattle SuperSonics. Wraz z kolejnymi osiągnięciami jego kariera zaczęła chylić się ku upadkowi. Wielkie pieniądze, które zarabiał w sporcie spowodowały, że Spencer wkroczył w świat zabawy, nocnych klubów i narkotyków. Uzależnienie od kokainy spowodowało, że po pierwszym meczu finałów, trener Lakers postanowił usunąć go z drużyny z powodu zaśnięcia na treningu. Rzekomo władze Jeziorowców wiedziały o jego problemie, jednak po każdym wybryku obiecywał on poprawę. Dalsze jego losy to rozmienianie kariery na drobne. Epizod we włoskiej lidze, po dwóch latach powrót do NBA w szeregi Washington Bullets. W 1983 roku zakończył zawodową karierę. Po zakończeniu kariery został włączony do składu najlepszych zawodników w historii ligi ABA (ABA’s All-Time Team – 1997), a zespół Seattle SuperSonics zastrzegł jego numer.
2. David Thompson
Statystyki kariery: 22.7 PPG, 4.1 RPG, 3.3 APG
Aktywność koszykarska: 1975- 1984
Substancja, przez którą zaprzepaścił karierę: alkohol, kokaina
Thompson był szykowany na nr.1 draftu zarówno w NBA jak i konkurencyjnej lidze ABA. Wybór drużyn ograniczył do dwóch zespołów : Denver Nuggets oraz Atlanta Hawks. Ostatecznie wybrał grę w lidze ABA dla tych pierwszych, gdyż jak sam mówił, kierownictwo Atlanta okazało się mało profesjonalne oraz obojętne do tego stopnia, że na rozmowę odnośnie pierwszego kontraktu zaprosili go do restauracji Mc Donalds. Thompson i Julius Erving byli finalistami w pierwszym konkursie wsadów , który odbył się w 1976 roku jako ABA All-Star Game w McNichols Sports Arena w Denver. W debiutanckim sezonie NBA zdobywał średnio 25.9 ppg, 4.1 apg, 4.1 rpg. Thompson był dominującą postacią w głosowaniach na MVP podczas swoich trzech pierwszych sezonów w lidze. Po fuzji ABA-NBA w 1976 roku, Thompson kontynuował grę dla Nuggets przez cały sezon 1981-82, po czym został sprzedany 17 czerwca 1982 roku do Seattle SuperSonics. Znakomita forma sprawiła, że był wybrany do NBA All-Star cztery razy. W 1978 roku, w ostatnim dniu sezonu regularnego NBA, Thompson zdobył 73 punktów przeciwko Detroit Pistons, uzyskując tytuł najlepszego strzelca NBA (prawie stracił tytuł przez gracza San Antonio Georga Gervina, który zdobył 63 punktów w późniejszym meczu tego samego dnia). David doprowadził Denver Nuggets do playoffów NBA, którzy odpadli na rzecz późniejszego mistrza Western Conference, Seattle SuperSonics. Po sezonie 1978, David podpisał rekordowy pięcioletni kontrakt równy 4 miliony dolarów. Jednak z powodu urazów i uporczywych problemów z nadużywaniem narkotyków oraz alkoholu Thompson miewał problemy z utrzymaniem statystyk meczowych na dobrym poziomie. Dodatkowo doznał poważnej kontuzji kolana, która dostatecznie ograniczyła jego możliwości na boisku. Coraz słabsza dyspozycja fizyczna oraz problemy z uzależnieniem spowodowały, że zdecydował się na zakończenie kariery po sezonie 1983/1984. Próbował powrócić do ligi w drużynie Indiana Pacers w 1985 roku, ale nie powiodło się. Przez pierwszych sześć lat swojej kariery statystki utrzymywał na poziomie 25 punktów, 4 asyst i 4 zbiórek. Dla porównania Kobe Bryant przez sześć sezonów : 19.8 ppg, 3.8 apg, 4.6 rpg.
3. Mitchell Wiggins
Statystyki kariery: 10.0 PPG, 3.2 RPG, 1.6 APG
Aktywność koszykarska: 1983-1987, 1989-1992
Substancja, przez którą zaprzepaścił karierę: kokaina
W 1983 roku ojciec Andrew Wigginsa został wybrany z 23 pickiem przez Indiana Pacers, następnie sprzedany do Bulls w dniu draftu. Rok później podpisał kontrakt z Houston Rockets, z którymi dotarł do finału w 1986 roku. Rakiety uległy Boston Celtics. Po przegranych finałach Mitchell i Lewis Lloyd uzyskali w badaniach pozytywny wynik testu narkotykowego. W ich krwi wykryto pochodne kokainy. Tym samym uzyskali oni 2.5 roku zawieszenia od władz ligi. Wiggins powrócił w 1989 i zagrał swój najlepszy sezon w karierze. Wystąpił w 66 meczach, zdobywając średnio 15 punktów na mecz. Kolejne sezony pod względem statystycznym były coraz gorsze. W kręgach ligowych mówiło się, że Wiggins powrócił do kokainowego nałogu, dlatego na boisku rozmienia się na przysłowiowe drobne. Kolejnym przystankiem w jego karierze byli 76ers. Tam również nie zrobił dobrego wrażenia. Następnie próbował swoich sił w lidze greckiej, francuskiej, oraz filipińskiej. Nigdzie nie zagrzał miejsca na dłużej i zakończył sportową karierę.
4. Keon Clark
Statystyki kariery: 8.2 PPG, 5.9 RPG, 1.62 BPG
Aktywność koszykarska: 1998-2004
Substancja, przez którą zaprzepaścił karierę: alkohol
W 1998 roku został wybrany z 13 numerem draftu przez Orlando Magic. Natychmiast został oddany do Denver Nuggets. Spodziewano się, że będzie solidnym zawodnikiem, biorąc pod uwagę jego występy w szkole średniej. Pierwsze trzy sezony były stabilne pod względem statystycznym. Nie spełnił pokładanych w nim nadziei i oddano go do Toronto Raptors. Dla klubu z Kanady ustanowił rekord bloków w meczu. Grając przeciwko Atlanta Hawks zablokował przeciwników 12 razy. Następnie grywał dla Kings i Jazz oraz Suns, dla których nie zagrał nawet minuty. W 2002 roku grał najlepszy w karierze basket, uzyskując średnio 11 punktów i 1.5 bloku na mecz. W 2006 roku stanął przed sądem za posiadanie marihuany oraz broni palnej. Podczas procesu przyznał, że jest alkoholikiem i pije od czasów liceum. Zaznaczył, że podczas kariery w NBA, na żadnym meczu nie był trzeźwy, a zazwyczaj pił podczas przerwy w meczu. Pod koniec 2013 roku został skazany na 8 lat więzienia za nielegalne posiadanie broni.
5. Lewis Lloyd
Statystyki kariery: 13.2 PPG, 3.1 RPG, 2.9 APG
Aktywność koszykarska: 1981- 1990
Substancja, przez którą zaprzepaścił karierę: kokaina
Lewis został wybrany z 76 pickiem przez Golden State Warriors. Po dwóch przyzwoitych sezonach w barwach Wojowników podpisał kontrakt z Houston Rockets. Najlepszy sezon w karierze rozegrał w barwach Rakiet, zdobywając średnio: 17.8 punktów, 3.6 zbiórek oraz 3.9 asyst. Z zespołem z Teksasu walczył w Finałach NBA w 1986. Wówczas Houston ulegli Boston Celtics. Po sezonie wraz z Mitchellem Wigginsem został zawieszony na 2.5 roku za pozytywny test na obecność narkotyków w organizmie sportowca. W 1989 powrócił do ligi, ale zagrał tylko 19 meczów, w których spisywał się katastrofalnie, następnie został zwolniony. Próbował swoich sił w 76ers, ale zagrał tylko dwa mecze, następnie ogłosił przejście na sportową emeryturę.
Jak przedstawia się sytuacja O.J Mayo? Został zwolniony z Bucks i zdyskwalifikowany przez ligę na dwa lata za naruszenie warunków programu antynarkotykowego. Jest pierwszym graczem, który otrzymał taką karę od dekady. Wykaz substancji zakazanych zawiera amfetaminę, kokainę, LSD, heroinę, kodeinę i morfinę. Ostatnim graczem, który otrzymał karę za nadużycie programu antynarkotykowego był Chris „Birdman” Andersen 2006 roku, w czasach gry dla New Orleans Hornets. Został przywrócony do ligi w marcu 2008 roku. W 2013 zdobył mistrzostwo z Miami Heat. Ostatni sezon spędził w Memphis Grizzlies, a teraz ponownie zawalczy o pierścień u boku LeBrona Jamesa. Mayo został wybrany z 3 numerem draftu 2008 przez Minnesote Timberwolves ale szybko oddano go do Memphis w zamian za prawa do Kevina Love. Przed podpisaniem kontraktu z Kozłami, O.J grał 4 sezony dla Grizzlies, jeden dla Dallas. Ostatnie trzy sezony spędził w Milwuakee, uzyskując 7.8ppg w 41 meczach. W 24 spotkaniach grał jako starter. Średnia kariery to 13.8 punktów na mecz.
Tekst: Bartosz Lewandowski