NBA: Jak działa system draftu?

Przed nami draft w NBA. Dziś w nocy odbędzie się 31. już w historii czyli nabór do najlepszej ligi świata. Kibice dyskutują i typują, kto pójdzie z jedynką, a kto z kolejnymi numerami. Rzadko jednak rozmawia się o tym, jakimi zasadami rządzi się to wydarzenie. A niewątpliwie jest ich sporo.

Jak działa system draftu NBA? Na to pytanie postara się odpowiedzieć Iga Szkudlarek studentka V roku prawa na Uniwersytecie Wrocławskim (należy do Koła Naukowego Prawa Sportowego).

źródło: www.prawosportowe.pl

Obecne zasady kwalifikowania zawodników do draftu NBA ustalone zostały w CBA* z 2011 roku. Aby wziąć udział w drafcie koszykarze muszą spełnić szereg wymogów, między innymi muszą mieć conajmniej 19 lat w roku kalendarzowym, w którym odbywa się draft. Zawodnicy zasadniczo muszą posiadać przynależność do uniwersytetu (college eligibility) przez conajmniej 4 lata. Taki sam okres musi minąć od czasu ukończenia przez zawodnika szkoły średniej w USA, jeżeli nie rozpoczął nauki na uniwersytecie. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku zawodników międzynarodowych, którzy aby przystąpić do draftu muszą: po pierwsze mieć ukończone 22 lata, a po drugie muszą mieć podpisany kontrakt z profesjonalnym klubem koszykarskim w Stanach Zjednoczonych i co ważne, grać dla tej drużyny.

Co istotne, w tym roku NCAA Division I wprowadziła nowe zasady, które mają być ułatwieniem dla zawodników. Od teraz ci młodzi sportowcy, którzy przystąpili do draftu nie tracą automatycznie  przynależności do swojego college’u, staje się to dopiero z chwilą podpisania kontraktu z klubem NBA.

Dodatkowo, żaden koszykarz nie może podpisać kontraktu z klubem NBA, jeżeli nie został zgłoszony conajmniej do jednego draftu, a zatem jeżeli nie grał  koszykówkę na poziomie uniwersyteckim. Regulacja ta przez lata wpływała na kształtowanie dzisiejszego wyglądu najpopularniejszej koszykarskiej ligi świata. Zasady kwalifikowania zawodników były również przedmiotem rozstrzygnięć amerykańskiego Sądu Najwyższego. Pierwszy raz miało to miejsce w roku 1971 w sprawie Haywood v. NBA.

Spencer Haywood skończył szkolę średnią w 1967 roku, w czasie gdy studenci pierwszego roku (freshmen) nie mogli grać dla uniwersyteckich drużyn należących do NCAA. Haywood grał przez rok dla Colorado junior college a później dla University of Detroit. Po sezonie 1968-69 opuścił uniwersytet, aby grać dla konkurencyjnej dla NBA ligii ABA, która nie wprowadziła żadnych uregulowań broniących zawodnikom podpisania kontraktu. Pod koniec swojego pierwszego sezonu skończył 21 lat wypowiedział swój kontrakt z Denver Rockets oraz podpisał nowy z drużyna NBA Seattle SuperSonics na trzy lata przed ukończeniem uniwersytetu, w ten sposób rozpoczynając konflikt z władzami tej ligi.

NBA zagroziło nieuznaniem kontraktu i niedopuszczeniem zawodnika do rozgrywek oraz nałożeniem sankcji na klub. Haywood odpowiedział składając pozew przeciwko lidze. Sprawa została rozstrzygnięta przez Sąd Najwyższy na korzyść zawodnika.

Po wydaniu tego rozstrzygnięcia NBA dopuściło możliwość opuszczenia przez zawodników uniwersytetu, jeżeli wykażą trudności finansowe (financial hardship) uniemożliwiające im kontynuowanie nauki. Od tamtego czasu wielu zawodników rezygnuje z kontynuowania swojej naukowej kariery na rzecz szybszego wkroczenia na najsłynniejsze koszykarskie parkiety.

Jak natomiast wygląda sama procedura draftu?

Zespoły, które nie zakwalifikowały się do fazy play-off przydzielane mają miejsca od 1 do 14 na podstawie specjalnie opracowanej kombinacji, według której najsłabsze zespoły mają największą szansę na otrzymanie numeru 1.

14 pingpongowych piłeczek umieszczanych jest w maszynie losującej. Istnieje 1001 możliwych kombinacji. Przed rozpoczęciem losowania, 1000 z tych kombinacji przydzielonych jest do konkretnych zespołów. Drużyna która została wylosowana jako pierwsza otrzymuje pierwszeństwo wyboru.

Następnie zawodnicy zgłoszeni do draftu są kolejno wybierani przez zespoły. Przewidziane są dwie rundy (razem 60 zawodników). Klub który wybierze zawodnika uzyskuje do niego szereg praw. Przede wszystkim w ciągu roku może negocjować i podpisać z nim kontrakt. Kluby mogą dowolnie wymieniać swoimi uprawnieniami, odstępując nawet miejsca w przyszłych draftach. W praktyce przypomina to bardziej ustalanie szachowej taktyki niż ślepe losowanie.

W tym roku Philadelphia 76ers, która pobiła niechlubny rekord 72 porażek otrzyma pierwsze 250 kombinacji. Chicago Bulls, najlepsza drużyna w loterii będzie miała do wykorzystania tylko 5.

Wybór zawodników w drafcie odbędzie się w czwartek 23 czerwca w Barclays Center w Nowym Jorku. Który z obecnych na gali zawodników ma największe szanse na bycie wybranym z jedynką?

* CBA – Collective Bargaining Agreement to zbiorowa umowa zawierana pomiędzy władzami NBA – komisarzem i 30 właścicielami zespołów) a unią zawodników. Umowa 2011 skończyła trwający w tym roku lock-out. W jej nowej odsłonie nie przewidziano natychmiastowych zmian zasad kwalifikowania zawodników do draftu, ale zwołano komitet właścicieli i zawodników, którzy mieli przedyskutować dalsze zmiany.

Autorką tekstu jest Iga Szkudlarek. Studentka V roku prawa na Uniwersytecie Wrocławskim, należy do Koła Naukowego Prawa Sportowego.

źródło: www.prawosportowe.pl